Ruud Gullit je holandski fudbaler i jedan od najboljih igrača svijeta tokom 80-ih i 90-ih godina prošlog vijeka. Tokom svoje karijere, igrao je na skoro svim pozicijama na terenu, od napada do odbrane. Pored toga što je bio fizički dominantan, krasila ga je fudbalska elegancija. Takođe, odlične tehničke sposobnosti i osjećaj za igru, činile su ga savršenim fudbalerom.
Nakon što je karijeru počeo u HFC Haarlemu, klubu iz istoimenog holandskog grada, Ruud Gullit je svoje ime izgradio u Feyenoordu. Poslije tri sezone, 1985. godine odlazi u PSV i nastavlja svoju dominaciju u holandskom fudbalu. Zatim je 1987. godine, kao dvostruki “Igrač Godine” holandskog prvenstva, otišao u veliki AC Milan.
Sedam sezona je nosio dres legendarnih “Rossonera”, a zatim je potpisao za Sampdoriu. Ipak, već 1995. godine odlučio je da ode u Chelsea, gdje je proveo svoje posljednje tri igračke sezone.
S druge strane, kao tadašnji kapiten reprezentacije Holandije, Ruud Gullit je osvojio EURO 1988. godine. Godinu dana ranije dobio je “Zlatnu Loptu”, za zvanično najboljeg igrača svijeta.
Foto: Rob C. Croes / Anefo, Nationaal Archief / Wikimedia Commons / CC0 1.0
Početak karijere u Holandiji
Ruud Gullit je rođen 1962. godine u Amsterdamu, i već sa pet godina počeo je trenirati fudbal u malom lokalnom klubu ASV Meerboys. Zatim, 1975. godine prešao je u DWS (Door Wilskracht Sterk), amsterdamski amaterski klub, gdje je ostao tri sezone.
Krajem septembra 1978. godine, Ruud Gullit je potpisao svoj prvi profesionalni ugovor u HFC Haarlemu. Debitantski nastup je upisao 19. avgusta 1979. godine, kod kuće protiv MVV Maastrichta (2-2). Tada je sa 16 godina i 11 mjeseci postao najmlađi igrač u istoriji holandskog prvenstva.
Put ka vrhu
Iako je već početkom 80-ih bio tražen od strane Arsenala i Ipswich Towna, tadašnji treneri ovih klubova, Terry Neill i Bobby Robson su ga odbili. Prema njihovim riječima, bio je “divlji klinac”, sa kojim nisu željeli rizikovati. To je jedan razloga zašto je Ruud Gullit 1982. godine završio u redovima Feyenoorda.
Tri sezone je nosio dres kluba iz Rotterdama, gdje se afirmisao u jednog od najboljih igrača Holandije. Vrhunac je ostvario u sezoni 1983-84, kada je osvojio duplu krunu i proglašen za “Igrača Godine” u holandskom prvenstvu. Za Feyenoord je upisao 103 nastupa i postigao 41 pogodak, u svim takmičenjima.
Odlične igre u Rotterdamu, ali i problemi sa rasizmom od strane trenera Thijsa Libregtsa i velikog dijela navijača, odvele su ga u drugi po veličini holandski klub, PSV Eindhoven. Upravo je tu Gullit izgradio reputaciju igrača svjetske klase. Za dvije sezone u klubu, osvojio je dvije titule šampiona i ponovo dobio priznanje za “Igrača Godine”. Zatim je nakon 75 utakmica i 53 gola, uslijedio njegov prvi odlazak u inostranstvo.
Dominacija u AC Milanu
Italijanski velikan AC Milan je bio najodlučniji u namjeri da dovede najboljeg igrača holandskog prvenstva, te su 1987. godine platili rekordnih 18 miliona holandskih guldena za njegov potpis. Iste godine je Ruud Gullit dobio priznanje za najboljeg igrača svijeta, popularnu “Zlatnu Loptu”, dok je sa AC Milanom već prve sezone postao šampion Italije.
Pod palicom jednog od najvećih italijanskih trenera svih vremena, Arriga Sacchia, Gullit je postao dio legendardne generacije AC Milana, koja je tih godina dominirala evropskim kontinentom. Dijelio je svlačionicu sa imenima kao što su Franco Baresi, Carlo Ancelotti, Roberto Donadoni, Marco van Basten, Demetrio Albertini, Frank Rijkaard, Alessandro Costacurta, Daniele Massaro i Paolo Maldini.
U Milanu je proveo punih šest sezona i osvojio čak devet trofeja. Tri puta je bio šampion Italije, dva puta je osvojio italijanski Superkup, dva puta je postao evropski šampion, uz još dva pehara UEFA Superkupa i jednu titulu Interkontinentalnog Kupa. U dresu AC Milana je odigrao 171 utakmicu i postigao 56 golova u svim takmičenjima.
Problemi sa povredama
Međutim, tokom pohoda na evropsku krunu 1989. godine, Gullit je u polufinalu protiv Real Madrida zadobio veoma tešku i trajnu povredu meniskusa. Upravo zbog toga, sve do kraja profesionalne karijere borio se sa ligamentima koljena. Bio je to početak njegovog fudbalskog pada.
Na njegov ne tako slavan odlazak iz Milana, pored upornih povreda, uticao je i dolazak Fabia Capella na klupu. Capello je imao drugačiji taktički pristup i uveo je sistem česte rotacije igrača u prvoj postavi. Drastično smanjena minutaža u ovakvom sistemu i frustrirajuće povrede koljena, doveli su do njegovog odlaska iz kluba.
Spas u Sampdoriji
Već nakon sezone 1992-93 bilo je jasno da je Ruud Gullit ispao iz prvog plana i postao igrač koji je imao veoma ograničenu minutažu. Iz tog razloga, odlučio je da narednu sezonu provede na pozajmici u redovima Sampdorije. Želio je da vrati staru formu i pokaže da još može da igra na visokom nivou.
Bio je jedan od najboljih igrača prvenstva, sa 17 golova na 41 utakmici u svim takmičenjima, te ga je Milan odlučio vratiti nakon isteka pozajmice. Međutim, nakon samo osam mečeva u novoj sezoni, Gullit se ponovo vratio u Sampdoriju, gdje ga je trenirao Sven-Göran Eriksson. Sezonu 1994-95 je završio sa 9 golova na 22 utakmice.
Foto: Rob C. Croes / Anefo, Nationaal Archief / Wikimedia Commons / CC0 1.0
Kraj u Londonu
Nakon ukupno 63 utakmice i 26 golova, Gullit je zvanično napustio Sampdoriju 1995. godine i kao slobodan igrač potpisao za Chelsea. Na početku je prvobitno igrao u odbrani, na tzv. “sweeper” poziciji, ali ga je trener Glenn Hoddle ipak vratio u vezni red, gdje je pružao mnogo bolje partije.
Prelaskom u vezni red, Gullit je postao jedan od najboljih igrača Premijer Lige, te je čak zauzeo drugo mjesto u izboru za “Igrača Sezone”, iza Erica Cantone. U drugoj sezoni Ruud Gullit je postao igrač-trener i donio je klubu trofej FA Kupa 1997. godine. Bio je to prvi trofej za Chelsea nakon 27 godina, kada su takođe osvojili svoj prvi FA Kup u istoriji.
U sezoni 1997-98 upisao je samo 10 nastupa u svim takmičenjima, te je odlučio da je to njegova posljednja igračka sezona. Iste godine je završio karijeru i na mjestu trenera kluba. Na kraju je napustio Chelsea sa osvojenim FA Kupom i učinkom od 63 utakmice i 7 golova.
Ruud Gullit – Kapiten Oranja
Na svoj 19. rođendan, 1981. godine, Ruud Gullit je debitovao za seniorsku reprezentaciju Holandije, u porazu od Švajcarske (1-2). Od tada je postao standardan član nacionalnog tima i pravi lider, te je sa Van Bastenom bio najbolji igrač Holandije na EURU 1988. godine. Tada ih je Gullit, kao kapiten, vodio do titule šampiona Evrope.
Prve godine 90-ih su obilježile Gullitove borbe sa teškim povredama, zbog čega više nikada nije mogao igrati na svom prepoznatljivom nivou u reprezentaciji. Iako je bio dio tima na SP 1990. godine, Gullit je malo vremena proveo na terenu. Ipak, uspio je svojim golom protiv Irske Holandiji da donese plasman u drugu rundu takmičenja. Tamo ih je izbacila Zapadna Njemačka (1-2).
Na EURU 1992. godine bio je u mnogo boljoj formi, ali su Holanđani ispali u polufinalu od Danske, nakon nesrećne penal serije. Gullit je zatim 1993. godine ušao u sukob sa Dickom Advocaatom, tadašnjim selektorom, nakon čega više nikada nije obukao dres nacionalnog tima.
Reprezentativnu karijeru je završio sa evropskom titulom, uz 66 odigranih utakmica i 17 postignutih golova.
Foto: Rob C. Croes / Anefo, Nationaal Archief / Wikimedia Commons / CC0 1.0
Neuspješna trenerska karijera
Nakon odlaska iz Chelsea, Gullit je preuzeo klupu Newcastle Uniteda 1998. godine. Ipak, već početkom druge sezone, dao je ostavku i odlučio je da se na kratko povuče iz trenerskog posla. Četiri godine kasnije sjeo je na klupu svog bivšeg kluba, Feyenoorda. Uslijedila je jako neuspješna sezona 2004-05, kada su zauzeli tek četvrto mjesto, iako su bili tim sa najviše postignutih golova. Iz tog razloga je Gullit samovoljno napustio klub na kraju sezone.
Između 2007. i 2008. godine, Gullit je vodio LA Galaxy u američkoj MLS ligi, ali je otišao sa mjesta trenera nakon samo 19 utakmica. Ponovo je napravio nešto dužu pauzu, te je 2011. godine sjeo na klupu ruskog kluba Terek Grozny. Taj klub je vodio na samo 13 mečeva, nakon čega više nikada nije radio kao trener.
* Naslovna fotografija: Marcel Antonisse / Anefo, Nationaal Archief / Wikimedia Commons / CC0 1.0
